Hoe krijg je een verblijfsvergunning in Costa Rica?

Ben je op zoek naar informatie over emigreren naar Costa Rica? Bekijk dan zeker de informatie die ik hier op een rij heb gezet. Hoewel er vele Nederlanders in Costa Rica wonen is het proces nog niet zo eenvoudig. In deze blog vertel ik hoe je in Costa Rica een verblijfsvergunning kunt krijgen, hoe het zit met werken en welke begrippen handig zijn om te kennen. Ik deel natuurlijk ook onze eigen ervaringen met het aanvragen van de verblijfsvergunning.

2024: ik heb mijn blog inmiddels meer als reisblog over Costa Rica ingericht. Ik ben dan ook niet helemaal meer op de hoogte van de procedure omtrent verblijfsvergunning aanvragen.

Inhoud
Waar doe je de aanvraag?
Wanneer kom je in Costa Rica in aanmerking voor een verblijfsvergunning?
Wat moet je allemaal aanleveren?
Begrippen
Documenten gebruiken in het buitenland
Onze ervaringen met het aanvragen van een verblijfsvergunning in Costa Rica
De kosten
Werken in Costa Rica: het verkrijgen van een werkvergunning
Alles is anders
Waar in Costa Rica kun je het beste gaan wonen?

Misschien heb je ook interesse in de blog: Nederlands rijbewijs omzetten in Costa Rica

Waar doe je de aanvraag?

De aanvraag voor een verblijfsvergunning dien je in bij Dirección General de Migración y Extranjería. Je kunt dit zelfstandig doen of via een advocaat.

Wanneer kom je in Costa Rica in aanmerking voor een verblijfsvergunning?

In eerste instantie ben je in Costa Rica met een toeristenvisum van 90 dagen. Als de aanvraag voor een verblijfsvergunning is ingediend dan mag je in Costa Rica blijven in afwachting van het besluit. Je hoeft de grens niet meer over om opnieuw een toeristenvisum aan te vragen. Het rijbewijs is die periode echter niet geldig.

Als je in aanmerking kunt komen voor een verblijfsvergunning dan is het belangrijk om te weten dat dit over het algemeen eerst een tijdelijke verblijfsvergunning is. Mijn bronnen voor onderstaande informatie zijn de websites van Outlier Legal Services en Migración. Er zijn meer mogelijkheden, maar de meest voor de hand liggende verblijfsvergunningen zijn de volgende.

Tijdelijke verblijfsvergunning voor investeerders

Wanneer je $200.000 USD investeert in vastgoed of in een nieuw of bestaand bedrijf of je investeert $100.000 USD in een bosbouwproject dan kun je in aanmerking komen voor een tijdelijke verblijfsvergunning voor investeerders. Een echtgenoot kan ook in aanmerking komen voor de verblijfsvergunning. De verblijfsvergunning is tijdelijk en voor één jaar. Na drie jaar kan een permanente verblijfsvergunning aangevraagd worden als het project waarin geïnvesteerd is aangehouden wordt. Meer informatie.

Hier staat in het Spaans beschreven wat er allemaal nodig is voor de aanvraag.

! Er is vanaf 5 juli 2021 een nieuwe wet die een lager bedrag om te investeren accepteert. Bekijk dit Engelstalige nieuwsbericht voor meer informatie.

Tijdelijke verblijfsvergunning voor gepensioneerden

Bij een maandelijks pensioen van minstens $1000 kun je in aanmerking komen voor een tijdelijke verblijfsvergunning voor gepensioneerden. Een echtgenoot kan ook in aanmerking komen voor de verblijfsvergunning. De verblijfsvergunning is geldig voor twee jaar en kun je daarna weer voor twee jaar aanvragen. Na drie jaar kan er een permanente verblijfsvergunning aangevraagd worden. Voor deze categorie geldt dat een brief van het pensioenfonds aangeleverd moet worden en dat er ook een verblijfsvergunning aangevraagd kan worden voor een echtgenoot, ouders, kinderen of andere familieleden. Meer informatie.

Hier staat in het Spaans beschreven wat er allemaal nodig is voor de aanvraag.

Tijdelijke verblijfsvergunning als ‘rentista’ (het hebben van een vast inkomen)

Als jij of je echtgenoot een vast maandelijks inkomen heeft van $2500 voor 24 maanden (of $30.000 per jaar), dan kun je in aanmerking komen voor een tijdelijke verblijfsvergunning als ‘rentista’. Je levert een brief aan van de bank waarvan het geld wordt overgeschreven. Deze verblijfsvergunning is geldig voor twee jaar en kan vervolgens weer voor twee jaar worden aangevraagd. Er kan ook een verblijfsvergunning worden aangevraagd voor een echtgenoot en kinderen. Meer informatie.

Hier staat in het Spaans beschreven wat er allemaal nodig is voor de aanvraag.

Tijdelijke verblijfsvergunning op basis van een huwelijk met een Costa Ricaanse staatsburger

Ben je getrouwd met een Costa Ricaanse staatsburger, dan kun je een tijdelijke verblijfsvergunning aanvragen. Dit heet Vínculo con Cónyuge Costarricense. De tijdelijke verblijfsvergunning is voor een jaar en kan tot drie jaar met een jaar verlengd worden. Na drie jaar kan er een permanente verblijfsvergunning aangevraagd worden. Het huwelijk moet eerst bij de burgelijke stand (Registro Civil) geregistreerd zijn voordat de procedure voor de verlijfsvergunning gestart kan worden. De uitdraai hiervan lever je aan bij Migración. Meer informatie.

Je moet als koppel verschijnen bij het kantoor van Migración waar je de aanvraag indient. Onderdeel van de aanvraag is het, apart van elkaar, beantwoorden van vragen over jullie persoonlijke leven. Bewijs van de relatie lever je aan in de vorm van foto’s. Hier staat in het Spaans beschreven wat er allemaal nodig is voor de aanvraag.

Permanente verblijfsvergunning voor de ouder waarvan een kind in Costa Rica geboren is of die Costa Ricaanse staatsburger is

Vínculo con Costarricense. Het belangrijkste is dat de naam van de ouder geregistreerd staat op de geboorteakte van het kind in kwestie en dat de geboorteakte bekend is bij de burgelijke stand (Registro Civil). In dat geval kan er een aanvraag gedaan worden voor een permanente verblijfsvergunning. Eventuele andere kinderen kunnen ook een verblijfsvergunning aanvragen. Meer informatie.

Hier staat in het Spaans beschreven wat er allemaal nodig is voor de aanvraag.

Naturalisatie

Tot zover gaat het enkel over verblijfsvergunning in Costa Rica. Na een huwelijk van twee jaar met een Costa Ricaanse staatsburger én je bent die twee jaar woonachtig geweest in Costa Rica kun je naturalisatie aanvragen. Naturalisatie kun je ook aanvragen als je zeven jaar een verblijfsvergunning in Costa Rica hebt gehad en er ook die tijd gewoond hebt. De tijd die je in de tussentijd in het buitenland gewoond hebt telt niet mee.

Wat moet je allemaal aanleveren?

Voor sommige verblijfsvergunningen zijn er specifieke documenten nodig, maar over het algemeen moeten de volgende zaken aangeleverd worden:

• Een verklaring omtrent gedrag
• Een geboorteakte
• Een aanmeldingsbrief
• Vingerafdrukken. Migración kan je vertellen op welk politiebureau je dit moet doen, informeer of dit op afspraak moet gebeuren. Lever het bewijs dat je van de politie krijgt in bij Migración.
• Kopieën van alle pagina’s van het paspoort, ook van de lege pagina’s.
• Een bevestiging van registratie bij de Nederlandse ambassade in San José. Dit gaat op afspraak en de kosten kun je direct op de ambassade met een pinbetaling voldoen.
• Pasfoto’s

Let er op dat een document zoals een geboorteakte binnen een bepaald aantal maanden na uitgave bij de gemeente ingeleverd moet worden. Bekijk per type verblijfsvergunning wat er precies nodig is aan documenten.

Begrippen

Enkele begrippen die handig zijn om te kennen.

• Timbres: voor sommige diensten moet je een ’timbre’ betalen, dit is een soort belasting. Het kost vaak niet veel geld, soms maar 100 Colones. Deze timbres kun je op diverse plekken kopen, bijvoorbeeld bij Banco de Costa Rica. De tibre ziet er uit als een postzegel en je moet het bonnetje dat je krijgt bewaren als bewijs.
• Cédula: het identiteitsbewijs dat je krijgt, het lijkt veel op het Nederlandse identiteitsbewijs. Het nummer moet je vaak opgeven ter verificatie. De officiële naam voor het identiteisbewijs voor buitenlanders is DIMEX.
• Resolución: het besluit van Migración of de aanvraag goed is gekeurd of niet. Dit is denk ik het belangrijkste in het proces. Hierna moet je nog een aantal dingen doen voordat je uiteindelijk de cédula in handen hebt, deze stappen staan beschreven op het forumulier van de ‘resolución’.
• Expediente: dit is het nummer van jouw aanvraag.
• Condicón restringida: je mag niet werken in Costa Rica.
• Libre de condición: je mag wel werken in Costa Rica.
• CAJA: CAJA (of CCSS) is onder andere het systeem dat er voor zorgt dat iedereen in Costa Rica toegang heeft tot medische zorg. Vrijwel iedereen moet hier financieel aan bijdrage, de hoogte wordt vastgesteld op basis van het inkomen. Ook als buitenlander met een verblijfsvergunning moet je hieraan bijdragen. Na het ontvangen van de ‘resolución’ is dit een van de dingen die je moet regelen voordat Migración de aanvraag kan voltooien.

Documenten gebruiken in het buitenland

Doucmenten die worden uitgegeven door de overheid kunnen niet zomaar gebruikt worden in andere landen.

Legalisatie en apostille

Documenten die je in Costa Rica wil gebruiken voor de aanvraag van een verblijfsvergunning moet je laten ‘apostilleren’. Dit is het legaliseren van documenten door middel van een apostille. Een apostille geeft aan dat de handtekening die op het document staat echt is.

In Nederland is het legaliseren van documenten heel eenvoudig, je kunt dit bij elke rechtbank doen. In mijn geval werd dit meteen ter plekke gedaan. Op deze website vind je er meer informatie over.

Om Costa Ricaanse documenten in Nederland te gebruiken moet er ook eerst een apostille gehaald worden. Dit doe je bij het Ministerio de Relaciónes Exteriores y Culto.

Vertalen

De Nederlandse documenten moeten vertaalt worden naar het Spaans voordat ze ingeleverd kunnen worden in Costa Rica. Andersom moeten Costa Ricaanse documenten vertaalt worden naar het Nederlands voor gebruik in Nederland. De vertalingen moeten soms ook van een apostille voorzien worden, bespreek dit met de vertaler. Een overzicht van alle officiële vertalers vind je hier. Ik kan ‘onze’ vertaler van harte aanraden, neem even contact met me op als je meer informatie wil hierover.

Onze ervaringen met het aanvragen van een verblijfsvergunning in Costa Rica

Op basis van ons huwelijk hebben wij voor mij een verblijfsvergunning aan kunnen vragen. Wij hebben de aanvraag zelfstandig gedaan, dus we hebben geen gebruik gemaakt van een advocaat.

De eerste tijd verbleef ik op een toeristenvisum in Costa Rica. Aan het einde van de 90 dagen ging ik drie dagen naar Nicaragua of Panama of ik plande een bezoek aan Nederland zo dat het goed uitkwam met deze dagen. Ik was in de veronderstelling dat je het land 72 moest verlaten, dit schijnt niet zo te zijn.

Na onze bruiloft duurde het twee weken voordat ons huwelijk bij het Registro Civil ingeschreven was. Hier moesten we op wachten voordat we konden starten met de aanvraag. Dit maakte dat ik toch nog een keer het land moest verlaten omdat ik dagen tekort kwam.

Het aanvragen van de verblijfsvergunning voelde als een speurtocht. Elke keer wachtten we op de volgende aanwijzing. Al snel leerden we dat we met een goede mindset op pad moesten gaan: veel geduld en vooral meegaan met de stroom. Adem in, adem uit.

Van het een naar het ander

Voor de aanvraag zelf zijn wij naar het kantoor van Migración in Puntarenas gegaan en we moesten een aantal keer naar San José voor bijvoorbeeld de apostilles of voor het ophalen van de vertalingen..

We konden niet altijd alles in één dag doen en in verband met de reistijd betekende het dat we er vaak moesten overnachten. Veel dingen waren ook onduidelijk voor ons en dat heeft voor tijdverlies en voor extra kosten gezorgd.

Een voorbeeld. Voor mijn VOG had ik een bewijs voor de aanvraag nodig. Dit werd onze huwelijksakte en deze moest een apostille krijgen. Bij het Ministerio de Relaciónes Exteriores y Culto kwamen we erachter dat de akte eerst gevalideerd moest worden door het Dirección Nacional de Notario. Eenmaal daar aangekomen bleek dat we niet de juiste versie van de akte hadden. Eliseo belde met de advocaat en hij zou de goede versie met de bus meesturen naar San José. Toen waren we dus meteen een aantal Uber-ritjes verder en een dag kwijt. We hebben maar van de gelegenheid gebruik gemaakt om weer eens naar de bioscoop te gaan (dat is voor ons een zeldzaamheid).

De volgende ochtend gingen we eerst richting het busstation om de akte op te halen, vervolgens gingen we weer naar het Dirección Nacional de Notario. Daar vertelden ze ons dat we eerst timbres moesten kopen voordat ze iets konden doen. Hadden ze ons dat maar de dag ervoor verteld… Hup, naar de bank waar we deze konden kopen. De akte kon nu wel gevalideerd worden en zodoende konden we het inleveren bij het Ministerio de Relaciónes Exteriores y Culto voor de apostille. Zo waren we dus meteen heel wat tijd en Uber-ritjes verder.

Het duurde even

In oktober 2018 zijn wij de aanvraag gestart, in januari 2019 was alles compleet, in augustus kregen we te horen dat de aanvraag goed was gekeurd (la resolución) en nadat we de laatste stappen hadden voltooid had ik in oktober mijn identiteitsbewijs (cédula) in mijn handen. Twee of drie keer zijn wij naar het kantoor gereden om te informeren naar de status van de aanvraag. Telefonisch wordt er geen informatie gegeven en het online systeem is niet up to date (zoals de medewerker zelf aangaf).

Mijn ervaring is dat je niet ver komt met Engels. Ik heb eens iets dat vrij eenvoudig was moeten vertalen voor een Amerikaanse vrouw en de medewerker van Migración. Sinds ik in Costa Rica woon heb ik heel snel Spaans geleerd, maar het is zoveel nieuwe informatie dat ik blij was dat Eliseo er ook steeds bij was.

De kosten van een verblijfsvergunning in Costa Rica

Wij hebben geen overzicht gemaakt van alle kosten die we gemaakt hebben. Misschien maar beter ook… Alles bij elkaar is het toch heel wat. Het laten vertalen van de documenten, de apostilles, de verklaring van de ambassade, de taxiritjes, de overnachtingen, het op en neer rijden naar Puntarenas… Voor je het weet ben je heel wat Colones en Dollars kwijt.

In dit artikel staan de vergoedingen beschreven die je aan de overheid moet betalen. Het is een ouder artikel, maar volgens mij komt het overeen met wat wij ook hebben betaald. Let op wanneer je iets in Colones moet betalen en wanneer je iets in Dollars moet betalen, dit scheelt misschien de kosten van het wisselen.

Werken in Costa Rica: het verkrijgen van een werkvergunning

Het is niet eenvoudig om als buitenlander in Costa Rica te werken. Op basis van een toeristenvisum is dat niet mogelijk, maar ook niet met een tijdelijke verblijfsvergunning als gepensioneerde, ‘rentista’ of investeerder. Met een permanente verblijfsvergunning of een verblijfsvergunning vanwege een huwelijk met een Costa Ricaanse staatsburger zou je wel legaal mogen werken. Niet zomaar, je moet je hier ook even in verdiepen. Hieronder verwijs ik naar artikelen waar je meer informatie kunt vinden.

Los daarvan bestaat de werkvergunning. Maar, het verkrijgen van een werkvergunning in Costa Rica is lastig. De overheid hanteert dat je als buitenlander geen werk mag doen dat een Costa Ricaan ook kan doen. Je mag pas werken in Costa Rica als je beschikt over uitzonderlijke vaardigheden die ook direct gevraagd worden op de arbeidsmarkt. Daarnaast is het zo dat het bedrijf waar je voor gaat werken alle officiële documenten voor jou moet regelen. Een werkvergunning is geldig voor één jaar. Jij regelt de persoonlijke documenten zoals de geboorteakte. Ze moeten je dus wel heel erg graag willen hebben willen ze deze moeite doen.

Wil je (vrijwillig) werken in Costa Rica en ben je op zoek naar iets dat tijdelijk is? Bekijk dan ook eens de verhalen die gedeeld zijn in de rubriek ‘ervaringen van anderen‘. Wellicht zit er iets ter inspiratie tussen.

Wil je de mogelijkheden om te werken in Costa Rica verder uitzoeken? Wellicht helpt dit artikel je verder en hier staat ook veel gedetaillerde informatie.

In juli 2022 is een wetsvoorstel ondertekend die een visum voor digital nomads mogelijk maakt. Bekijk de details.

Alles is anders

Je hebt een lange adem nodig. Onderzoek goed welke mogelijkheden je hebt. Bekijk eerst op welke manier je een verblijfsvergunning kunt verkrijgen. Blijf er rekening mee houden dat alle procedures in Costa Rica ondoorzichtig zijn, niet alleen die van de verblijfsvergunning. Procedures omtrent vergunningen etcetera zijn ook voor de Costa Ricanen omslachtig en onduidelijk.

Probeer zoveel mogelijk informatie te verzamelen via het internet. Zo staat er veel informatie op de blog van Outlier Legal . Voor mij was dit artikel handig om te lezen wat betreft het veranderen van een tijdelijke verblijfsvergunning naar een permanente. Er zijn diverse Facebookgroepen waar je eens kunt kijken voor ervaringen van anderen, zoals deze en deze. Er is ook een groep ‘Nederlanders in Costa Rica‘.

Leer zo snel mogelijk de taal. Communicatie is zo belangrijk, van de belangrijke regelzaken tot de kleine dagelijkse dingen.

‘Pura vida’ betekent zeker niet dat je nooit stress hebt in Costa Rica.

Waar in Costa Rica kun je het beste gaan wonen?

Dit is een vraag die niemand voor je kan beantwoorden. Het is aan jou om daar zelf het antwoord op te vinden. Costa Rica is zo divers. De Caribische kust is weer anders dan de Pacifische kust. De Pacifische kust is zelf heel divers: van het droge Guanacaste tot het vochtige zuiden met schiereiland Osa. Ga je de binnenlanden in, dan ga je de hoogte in. Daar is het klimaat veel koeler vergeleken met de kustgebieden. Wil je gebruik maken van bepaalde medische voorzieningen? Wil je afgelegen wonen of toch niet zo?

Kom eerst naar Costa Rica om er een tijdje te verblijven en maak kennis met het land. Luister naar de ervaringen van andere buitenlanders. Het besluit om naar Costa Rica te emigreren kun je niet vanuit Nederland of België nemen.

Disclaimer
Ik ben geen expert of advocaat. Voor dit artikel heb ik informatie gebruikt van, voor zover ik kan beoordelen, betrouwbare websites die ik ook met elkaar heb vergeleken en ik heb mijn eigen ervaringen gebruikt. De bronnen heb ik vermeld in de tekst. Wetten zijn altijd aan verandering onderhevig, ik ben niet verantwoordelijk voor eventuele verouderde informatie.