Costa Rica staat er om bekend veel natuur te beschermen. Een kwart van het land is officieel beschermd gebied en de helft van het land bestaat uit bos. Er bestaan nationale parken, maar er zijn ook andere initiatieven. Voorbeelden daarvan zijn Nature Reserve Cloudbridge bij San Gerardo de Rivas, de Nederlandse stichting ‘Adopteer Regenwoud‘ en National Wildlife Refuge Hacienda Baru bij Dominical. Ik ben er in april en heb er een van mijn meest bijzondere momenten met wilde dieren in Costa Rica.
Inhoud
Van veehandel en rijstvelden naar beschermd natuurgebied
De paden
Cameravallen
Leestips
De Costanera Sur
Bezoek het reservaat
Andere bestemmingen in de regio
Van veehandel en rijstvelden naar beschermd natuurgebied
In 1970 kwam Jack Ewing samen met zijn familie naar Costa Rica. Met een vliegtuig vol koeien kwam hij voor een tijdelijke baan van vier maanden. Die ene baan leidde tot een andere baan en uiteindelijk kwam Jack terecht bij Hacienda Baru.
Hacienda Baru is een voorbeeld van hoe het weer omgedraaid kan worden. Als de natuur de kans krijgt om zich te herstellen geeft dat prachtige resultaten. Met de komst van steeds meer inwoners in de regio tijdens de twintigste eeuw werd er ook steeds meer regenwoud gekapt. Begin jaren zeventig was uiteindelijk zo’n 180 hectare niet aangetast. 150 hectare werd daarentegen voornamelijk gebruikt om vee te houden en om rijst te verbouwen. Door deze omvang en het gedrag van de mens waren diverse planten- en diersoorten inmiddels uitgestorven. Vanaf 1979 werd er een andere richting gekozen. De landbouwactiviteiten werden uit gefaseerd en er werd gestart met het opnieuw bebossen van het gebied. Ecotoerisme werd gezien als een economisch alternatief voor de landbouw. In 1990 werd al het vee verkocht en vanaf 1995 is Hacienda Baru officieel een National Wildlife Refuge.
Paso de la Danta
Om de biodiversiteit weer te verhogen wordt er ook op de regio gefocused. Met als droom dat de tapir en de jaguar weer terug kunnen keren is er een biologische corridor opgericht met de naam ‘Paso de la Danta’, of in het Engels: ‘the path of the Tapir’. De corridor verbindt verschillende beschermde natuurgebieden, aan de uiteinden van de corridor komt de tapir namelijk nog wel voor. Ook andere diersoorten kunnen profiteren van het uitgebreide leefgebied.
De paden in Hacienda Baru
1. Chirincoco Trail – 2 kilometer
Toegegeven, het eerste deel van de Chirincoco Trail is niet echt aantrekkelijk. Het pad start aan de andere kant van de ingang en het eerste stuk is open. Dit zou een goed gedeelte zijn om vogels te zien. Na zo’n 500 meter loop ik het bos in, dit is wat ik liever zie. Diverse soorten kleine vogels vrolijken mijn bezoek op en in de drooggevallen beekjes zie ik verschillende sporen van dieren. Op de achtergrond hoor ik de golven, ik kom dichterbij het strand.
Als ik na een tijdje wandelen denk dat mijn bezoek aan de Chirincoco Trail niet bijzonder wordt…
Sporen 
Een ontmoeting in het bos
Aan het einde van de droge periode ligt er heel veel blad op de grond. Ik ben alert en ik hoop dat het blad mij helpt om te horen dat er een dier rondloopt. Het is natuurlijk nooit stil en een vallend zaadje of een vallende tak veroorzaakt natuurlijk ook al geluid wanneer het op het blad terecht komt. Maar dan! Ik hoor ineens iets woelen door het blad en ik twijfel niet: dat is een dier! Maar het gewoel is maar van korte duur en ik wacht… Ik wacht geduldig want ik weet het zeker. Maar het blijft stil… Verdorie. Als ik nu verder loop maak ik zelf herrie want het pad is namelijk zo’n vier meter bedekt met bladeren. Ik ben geduldig en blijf staan.
Dan hoor ik ineens hetzelfde geluid aan de andere kant van het pad. Er loopt iets…. Het is een Greater Grison! En hij komt mijn kant op! Snel de camera erbij. Maar het beest merkt mij op en versnelt zijn pas. Gelukkig verdwijnt hij niet verder de bosjes in maar hij vervolgt zijn weg door de drooggevallen beek die parallel aan het wandelpad loopt. Ik ben een beetje zenuwachtig door deze plotselinge ontmoeting en ik maak een paar foto’s. Shit, hij komt dichter bij. Snel uitzoomen. Tussen de bewogen beelden komt er één foto uit waar ik trots op ben. Het is echt niet eenvoudig om een Greater Grison te zien in het wild. En deze liep op twee meter langs mij op!
Zie je wel!
Ineens hoor ik aan de andere kant van het pad weer hetzelfde geluid op dezelfde plek. Zie je wel, daar zit iets! Ik loop toch een klein stukje verder in de hoop dat ik beter zicht heb. Door de wirwar van takken is het zicht soms erg beperkt. En dan zie ik… Nog een Greater Grison! Ik denk na, wat ga ik doen? Het is een groepje en ze komen richting het pad. Ik loop een stukje verder en houd zowel mijn telefoon als mijn camera in de aanslag. Dan gaat het heel snel. Mijn keuze is een verkeerde geweest en ineens zie niet één, niet twee, maar vier Greater Grisons op zo’n zeven meter het pad oversteken. Op de plek waar ik vandaan kwam. Ik loop toch snel nog even terug met het knisperende blad onder mijn voeten. Misschien maak ik te veel herrie, maar ik wil toch kijken of ik ze nog kan zien. Maar helaas, ze vervolgen hun weg samen met nummer vijf en ze zijn verdwenen in de struiken.
Dit is voor mij één van de meest bijzondere ervaringen met wilde dieren in Costa Rica.
Het pad komt uit op een breder pad die de receptie van Hacienda Barú met het strand verbindt. Ik wil nog naar de andere kant en ik besluit het strand niet te bezoeken. Vol energie loop ik terug richting de receptie. Net voordat ik er ben, met de Greater Grisons nog steeds in gedachte, zie ik nog net de Chirincoco zelf voorbij komen. Volgens ‘the Birds of Costa Rica‘ maakt deze Woodrail een geluid dat vergelijkbaar is met dronken kippen…
2. Monkeys Are Made Of Chocolate Trail & Garden – 0.2 kilometer
Dit pad brengt je langs een tuin met orchideeën en is geschikt voor kinderen.
3. Pizote Trail – 2 kilometer
Het eerste gedeelte is weer vrij open maar ik kom al snel weer in het bos terecht. Ineens overvalt het me: ik ben hier alleen. Ik kom geen andere bezoekers tegen. Regelmatig stop ik en kijk ik rond. Een agouti blijft heel stil zitten in de hoop dat ik haar niet zie. Ook verderop hoor ik een aantal keer iets waardoor ik denk dat er een groter dier zit, maar ik heb niet hetzelfde geluk als tijdens het eerste gedeelte. Het maakt niet uit, het is een mooie wandeling en ik geniet.
4. Peccary Loop – 1 kilometer
Ik maak een rondje door de Peccary Loop te nemen. Dichterbij het strand hoor ik de golven weer op de achtergrond. De zon zorgt voor een mooie lichtinval.
Aan het einde zie ik een groep kapucijnapen heerlijk over de takken hangen. Het is dat ik ze kort daarvoor nog via de palmbladeren weg zag slingeren, anders had ik niet geweten dat ze hier in de buurt konden zitten. Er zijn er toch nog twee die mij goed in de gaten houden en die een beetje heen en weer klimmen. De rest houdt zich vooral bezig met het zich zo comfortabel mogelijk maken.
De zon staat inmiddels best hoog aan de hemel. Het is 11:00 en ik heb het ook erg warm. Als de apen er zo bij liggen vind ik dat een mooi teken voor mij om terug naar de auto te lopen.
Met het verkennen van de Chirincoco Trail, de Pizote Trail en de Peccary Loop ben ik uiteindelijk ruim drie uur in het park. Deze paden zijn allemaal vlak, het is alleen uitkijken voor de boomworstels en een enkele vedwaalde steen.
5. Lookout Trail – 2,5 kilometer
Tijdens een vorig bezoek vier jaar geleden loop ik de Lookout Trail. Op dit stuk moet er geklommen worden, in combinatie met de warmte is dit een aardige inspanning.
Hacienda Baru maakt ook gebruik van cameravallen en deelt deze beelden op social media:
Leestips
Monkeys are made of Chocolate – Exotic and unseen Costa Rica
Na zoveel jaar Costa Rica heeft Jack Ewing van alles meegemaakt. Zijn avonturen en ervaringen heeft hij opgeschreven en uiteindelijk gebundeld in het boek Monkeys are made of Chocolate. Per hoofdstuk lees je of toekans wel zo onschuldig zijn, over cacao (waar komt de naam van het boek vandaan?), over de invloed van de maan op de landbouw en meer. Het boek bevat een variantie aan onderwerpen en doordat elk hoofdstuk een ander verhaal bevat kun je het makkelijk oppakken. Wat mij betreft geeft dit boek een leuke voorkennis voordat je vertrekt naar Costa Rica.
Where Tapirs and Jaguars once roamed – Ever-evolving Costa Rica
In het tweede boek wordt er ingezoomd op de geschiedenis van de regio. Er worden verhalen van de lokale bevolking verteld en we krijgen een idee van de ontwikkeling van de regio. Hoe ging de lokale bevolking bijvoorbeeld om met ongelukken en wat doen ze als er geen arts in de buurt is? Het eerste gedeelte over geologie is een beetje taai wat mij betreft, maar het is wel interessant om te weten hoe Costa Rica uberhaupt is ontstaan. Voor mij als inwoner van de regio is het zeer interessant om te lezen omdat ik de plaatsnamen herken, ons dorp Dos Bocas komt ook voor in één van de verhalen. Zo wist ik eigenlijk niet dat het laatste deel van de snelweg, de Costanera Sur, pas in 2010 afgerond is. En dat het Amerikaanse leger kwam helpen omdat het land er ook baat bij zou hebben.
Hacienda Baru en de Costanera Sur Quepos – Dominical
Over die weg gesproken. Het deel tussen Quepos en Dominical werd in 2010 als laatste voltooid. Hacienda Baru was toen al officieel een National Wildlife Refuge en de weg zou dwars door het reservaat komen. In samenwerking met de overheid is bedacht hoe de invloed van de weg zoveel mogelijk beperkt kon worden. Er werd gekozen voor bruggen en voor tunnels. Met kennis vanuit andere delen van de wereld werd er voor vierkante tunnels gekozen. Op de video hieronder is te zien dat apen er gebruik van maken, maar er is bewijs dat minstens tien andere diersoorten voor de tunnels kiezen. De bruggen worden minder intenstief gebruikt, maar ook hier is gezien dat minstens vijf verschillende diersoorten op deze manier de weg oversteken.
Voor wie benieuwd is, Eliseo vond deze video met beelden uit 2009. Ben je in Costa Rica geweest en herken je iets uit deze beelden?
Bezoek Hacienda Baru – Dominical
De paden van Hacienda Baru zijn elke dag geopend van 7:00 tot 18:00. De entree voor toeristen is $15 per persoon, maar er zijn ook diverse tours met gids te organiseren. Bekijk de website voor alle informatie.
In het reservaat loop je over gras, zand en over houten bruggetjes. Voor de Pacifische kust van Costa Rica gelden de maanden december tot en met april als beste reistijd, hoewel het in de eerste maanden van de regenperiode ook goed te doen is en dan is alle mooier groen. De maanden oktober en november zijn af te raden in verband met hevige regenval.
Lees de volgende blogs om goed voorbereid op reis te gaan:
- Wat is de beste reistijd voor Costa Rica?
- Het regenseizoen in Costa Rica: doen of niet?
- Inpaklijst voor Costa Rica: wat neem je mee?
- Op vakantie naar Costa Rica: start met deze informatie
Andere bestemmingen in deze regio:
Verblijf jij in de buurt van Dominical en ga jij Hacienda Baru bezoeken?
Dit artikel bevat affiliate links. Meer weten? Klik hier.
